Żywienie Aksolotli

                                  Co powinny jeść aksolotle?


    Aksolotl to ścisły mięsożerca. W naturze jadają zooplankton, małe ryby, kijanki, małe żaby, raczki z rodziny camberellus, nartnikowate, skąposzczety, oraz czasem ślimaki, czy owady, które spadną na taflę wody. Bardzo rzadko do ich żołądków trafiają glony, czy kawałki roślin wodnych.

Jednak z powodu licznych krzyżowań gatunku, w tym z innymi gatunkami ambystom, oraz wiele lat hodowania w niewoli przyczyniły się do tego, że potrzeby żywieniowe, flora bakteryjna układu pokarmowego, a nawet sposób trawienia pokarmów uległy zmianie. Aksolotl zatracił niektóre naturalne instynkty i w kwestii tego, czy jego organizm będzie otrzymywał wszystkie składniki jakie są mu potrzebne - jest całkowicie zależny od nas. 

Według najnowszych badań aksolotle karmione niezmienną dietą rosły i rozwijały się znacznie szybciej niż te na diecie mieszanej. Naukowcy sugerują, że dla tego gatunku i prawdopodobnie innych płazów lub wodnych drapieżników niezmienna dieta dobrej jakości jest lepszą strategią niż dieta mieszana. 

👉Podstawą diety u aksolotli powinien być dobrze zbilansowany granulat.👈

W tym momencie na europejskim rynku do wyboru mamy naprawdę dobre granulaty. Dostarczą one organizmowi aksolotla wszystko, czego potrzebuje, a my nie będziemy musieli martwić się o niedobory. Uwzględniając dzienne zapotrzebowanie na energię, masę ciała, stan fizjologiczny, oraz warunki w jakich żyją. Samo karmienie dendrobenami, rybami i innymi surowymi składnikami może być nie wystarczające. Niestety, niezbilansowane stosowanie robaków i ryb może prowadzić do niedoborów lub nadmiarów składników odżywczych (głównie witamin i minerałów). Ryby dostarczają stosunkowo dużo fosforu, a mało wapnia – dlatego niewłaściwa ich ilość w diecie może nawet doprowadzić do zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforowej.

Nie wszystkie witaminy są dostępne bezpośrednio w pokarmie - jako przykład podam witaminę B12.
Jest ona produkowana przez mikroorganizmy beztlenowe i nie występuje naturalnie ani w roślinach, ani w zwierzętach, ale znajduje się w glebie i wodzie. Dużo ludzi nawet nie wie że ma niedobory tej witaminy. Dotąd my ludzie - czerpaliśmy ją jedząc owoce prosto z krzaka, czy z mięsa zwierząt, które razem z pokarmem zjadały glebę. Obecne, sterylne warunki produkcji mięsa, owoców i warzyw przyczyniły się do eliminowania źródeł witaminy B12, tym samym my nie dostarczamy jej odpowiednich ilości do swoich organizmów.
Tak samo aksolotle żyjące w naszych akwariach nie mają zbytnio dostępu do minerałów które pozyskują w naturze, oraz probiotyków.

Według najnowszych wyników badań dobry pokarm dla aksolotli powinien mieć 40% białka.

Granulaty powinniśmy podawać 2-3x w tygodniu.

Polecane: JBL Pronovolotl grano (najlepszy), Arkadia Amphibi Gold, Hikari Carnivore pellets,

Tropical Soft line america L, Tropical Carnivore


Nie polecane: Tropical Axolotl sticks, granulaty pływające i zawierające poniżej 40% białka.


DODATKI DO CODZIENNEJ DIETY:

👉Dobrym dodatkiem do diety u aksolotli, jest dżdżownica (dendrobena). Mają one przede wszystkim dobry stosunek wapnia do fosforu (1,72:0,90) dużo białka, oraz małą ilość tłuszczów. Aksolotle bardzo je lubią i chętnie zjadają. W naturze rownież zajadają się wieloma gatunkami skąposzczetów. Nie powinnismy kopać dżdżownic "z ogródka". Mają bowiem one świetne właściwości kumulujące metale ciężkie z gleby (na które aksolotle są bardzo wrażliwe) a także ewentualne pestycydy. Powinniśmy zaopatrywać się w dżdżownice ze sprawdzonych źródeł, najlepiej z hodowli, które sprzedają całe gniazda dżdżownic w internecie, a także te wędkarskie, pakowane w okrągłe pudełka. Dżdżownice hodowlane rozmnażane są pod dachem, a więc nie mają dostępu do gleby z zewnątrz mogącej zawierać szkodliwe chemikalia i metale ciężkie, deszczówki, a także jest mniejsze ryzyko, że będą posiadały one pasożyty.




                                                                   zdjęcia: hodowla Robex

         Dżdżownice podajemy kolejno aksolotlowi, aż sam odmówi zjeść więcej i nie będzie reagował już na robaka w pobliżu. W zależności od wielkości aksolotla, podajemy różne rozmiary dżdżownic, które będzie w stanie zjeść. W sklepach wędkarskich dostępne są rozmiary 2,3,4. Podając robaki smokowi, zachowaj ostrożność, ponieważ, szczególnie młode i łapczywe osobniki mogą zjeść więcej, niż im się wydaje i potrafią zwrócić nadmiar dżdżownic. Jeśli takie coś się zdarzy, zrób aksolotlowi głodówkę przez 2-3 dni i ponownie spróbuj nakarmić. Dojrzałe aksolotle potrafią zjadać podczas jednego posiłku nawet 8 szt. dendroben. 

Uwaga! Niektóre gatunki ambystom mogą inaczej reagować na dendrobeny. Hodowcy Ambystom andersoni z USA odradzają karmienie ich dendrobenami, ponieważ clitellum (pierścień) dżdżownic posiada duże ilości tyroksyny. Potwierdzono, że długotrwałe karmienie andersoni dendrobenami, czasem doprowadzało w ich hodowlach do preobrażenia się ambystom w formę lądową. Zostały przeprowadzone także testy w tym kierunku na aksolotlach meksykańskich, które były karmione samymi pierścieniami dżdżownic, jednak nie doszło u nich do przeobrażenia się. Wygląda na to, że jest to zmienność gatunkowa, niemniej jednak, należy na to zwracać uwagę przy ustalaniu diety dla innych gatunków ambystom. 

👉Filety ryb słodkowodnych - ale nie każde!

Jak najbardziej możemy uzupełniać dietę aksolotli o surowe kawałki rybnego mięsa, które jest bogate w kwasy omega3 (ważne dla układu krążenia, kości, oraz odporności), chude ryby są bogatsze w rozpuszczalne w wodzie witaminy z grupy B, natomiast tłuste zawierają więcej witamin rozpuszczalnych w tłuszczu, takich jak witamina A, D i E. Witamina D i fosfor razem z wapniem wzmacniają kościec, oraz wpływają na procesy wzrostu i odnowy komórek.

Ponieważ karmimy nasze zwierzęta głównie mrożonką, musimy wziąć pod uwagę wszelkie biochemiczne różnice, między ich naturalną dietą, a dietą w niewoli. Procesy zamrażania i rozmrażania mogą w dłuższej perspektywie skutkować chorobami niedoborowymi, a jeśli jest to pogarszane przez źle dobrane pokarmy, w efekcie nasze pupile będą cieszyć się skróceniem życia. W szczególności problemem często poruszanym w kontekście żywienia zwierząt drapieżnych jest obecność enzymu tiaminazy w wielu typach ryb i bezkręgowców. Tiaminaza to enzym, związek chemiczny, który niszczy lub dezaktywuje tiaminę. Tiamina jest ważną witaminą znaną również jako witamina B1. Nie istnieje tylko jeden rodzaj tiaminazy, ale kilka różnych, z których niektóre mogą być wytwarzane przez bakterie, grzyby, rośliny i potencjalnie zwierzęta. Witamina B1 jest szczególnie ważna dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Zwierzęta karmione wyłącznie bogatymi w tiaminazę produktami, cierpią i umierają z powodu paraliżu i związanych z nim wstrząsów fizycznych, wykazują krwotoki wzdłuż podstawy płetw, zaburzenia nerwowe, słaby apetyt, słaby wzrost i nerwowość, przekrwienie skóry, obrzęk brzucha, utratę równowagi, zanik mięśni i osłabienie układu odpornościowego.

Tiaminaza nie jest niszczona przez zamrażanie i z czasem rozkłada witaminę B1 obecną w mrożonych rybach. Im dłużej ryba jest przechowywana, tym mniej witaminy B1 będzie zawierała. Co więcej, każde zwiezrzę karmione takimi mrożonymi rybami będzie spożywać tiaminazę, a to zniszczy część witaminy B1, którą już w sobie ma. Co gorsza, zamrażanie i rozmrażanie również rozkładają część zawartości witaminy B1 w żywności. 

Jedynie gotowane ryby nie są niebezpieczne w odniesieniu do tiaminazy w żywieniu ludzi lub zwierząt. Z punktu widzenia hodowcy zwierząt wodnych, dużą wadą gotowania żywności jest to, że podgrzewanie niszczy również wiele przydatnych składników odżywczych. Podczas gdy wszystkożerni ludzie kompensują to, stosując zróżnicowaną dietę zawierającą zarówno surowe, jak i gotowane pokarmy roślinne i zwierzęce, rybożerne zwiezrzęta wodne nie mają takiej możliwości. Nie można ich karmić gotowanymi rybami i oczekiwać, że pozostaną zdrowe.

Spośród 32 gatunków badanych ryb słodkowodnych, 18 miało tiaminazę, z morskich 61 przebadanych, 32 zawierało tiaminazę. Słodkowodne gatunki zawierające tiaminazę obejmują płotki, karpie, śledzie, sardele, kozy i lucjanowate. 

Danio i kardynałki, jak wszystkie karpiowate zdecydowanie zawierają tiaminazę i w związku z tym są jednak złym wyborem jako karmówka. 

Jak unikać niedoboru wit. B1 z uwagi na tiaminazę?

1. Ogranicz żywienie aksolotli rybami zawierających tiaminazę do nie więcej niż 20% wszystkich posiłków.

2. Unikaj karmienia wyłącznie mrożonymi skorupiakami, ponieważ mają one potencjalnie bardzo wysoką zawartość tiaminazy.

3. Unikaj skarmiania ryb, które były zamrożone przez długi czas (kilka miesięcy).

4. Utrzymuj dietę tak urozmaiconą, jak to tylko możliwe! Pamiętaj, że niedobory żywieniowe jednego rodzaju żywności zostaną zniwelowane przez inne rodzaje żywności, więc im więcej rodzajów żywności, tym mniejsza szansa na brak równowagi składników odżywczych.

5. Stosuj granulaty wzbogacane witaminami przeznaczonym dla aksolotli i ryb rybożernych przynajmniej raz w tygodniu.

6. Kupuj małe paczki mrożonego jedzenia/mało filetów ryb i szybko je zużywaj.

Jakimi filetami karmić?

Pstrąg

Węgorz

Szczupak

Okoń

Sandacz

Troć

Tilapia

Możemy podawać także raz w miesiącu ryby morskie, nie zawierające tiaminazy. 
Będą to:

Łosoś
Halibut
Dorsz
Łupacz
Morszczuk
Flądra
Sola

Co z rybami, które mają tiaminazę?
Powinniśmy podawać je tylko w ramach przysmaku, co jakiś czas. Nie robimy aksolotlom regularnie badań krwi, aby wiedzieć czy mają niedobory B1 i nie jesteśmy "na granicy", a więc lepiej temu zapobiegać.

Ryby zawierające tiaminazę, których powinniśmy unikać:

Belona
Błyszczyk
Głowacz pręgopłetwy
Gromadnik
Karp (cała rodzina karpiowatych)
Kleń
Leszcz
Makrela
Mauryk
Miętus
Mintaj
Płoć
Rekin
Sardela
Sandacz morski
Strzebla potokowa
Strzępiel
Stynka
Sumik
Sum
Szprot
Śledź oceaniczny

Co, jeśli w akwarium mamy już kardynałki chińskie lub danio?

Jeśli będziesz dosarczał swojemu aksolotlowi inne źródła pożywienia bez zawartości tiaminazy, to kilka kardynałków zjedzonych w ciągu tygodnia nie powinno mu zaszkodzić. Jednak, staraj się nie kupować ich za dużo. 

👉 Żywe pokarmy

Rurecznik (tubifex), okazuje się być bardzo pożywnym i dobrym pokarmem stosowanym głównie przez hodowców z Meksyku. Jeśli mamy dostęp żywego do rurecznika z dobrego źródła i w dużej ilości - możemy stosować go jako pokarm kilka razy w tygodniu, ale uwaga! Tylko u młodych osobników. Starsze aksolotle mają często problemy z gazami, gdy karmione są rurecznikiem w nadmiarze. 


Dodatki - gdy chcemy nieco rozpieścić i dodać coś do diety

🐡ryby morskie - ponieważ zawierają dużo jodu i mogą zaszkodzić spożywane regularnie w dużych ilościach, dlatego nie podajemy ich częściej niż RAZ W MIESIĄCU! 
Badania AGSC (Ambystoma Genetic Stock Center) wykazały, że z powodu karmienia łososiem 1:400 aksolotli może dotknąć przeobrażenie się. Jest to dla nich bardzo wyczerpujący i stresujący proces, dlatego nie chciej do niego dopuścić. 

MROŻONKI AKWARYSTYCZNE (ZOOPLANKTON) - jeden z naturalnych pokarmów dla aksolotla. Wystarczy wrzucić kostkę do wody, po lekkim rozmrożeniu i opadnięciu na dno zostanie zjedzona. Ochotka (szczególnie z czosnkiem), artemia, kiełż, kryl.

🔹Larwy muchówki "Czarny żołnierz"/ BSF larvae/ Black soldier fly larvae/ Calci worms/ Phoenix worm

Larwy Hermetia illucens to w rzeczywistości larwy muchówki "czarny żołnierz" i są pokarmem, który szturmem podbija świat gadów i płazów. Ich organizmy mają świetny skład. Potrafią powstrzymać metaboliczną chorobę kości, wpływają na szybszy rozwój miotów gadów i płazów, zwiększają tempo wzrostu nawet o 30%, a także działają przeciwbakteryjnie. 'Calci Worms' to bogate w wapń larwy muchy 'Black Soldier Fly'. Nie przenoszą chorób i są tak bogate w wapń, tak bardzo, że wielu ekspertów od gadów i płazów poleca je ponad innymi miękkimi pokarmami. Mają niską zawartość tłuszczu i naturalnie mają od 23 do 61 razy więcej wapnia niż inne powszechne karmowe owady, przy czym z idealną równowagą wapnia i fosforu, 1,5 : 1. Zawierają wiele zdrowych kwasów tłuszczowych, takich jak omega 3-6, posiadają też kwas laurynowy który ma silne właściwości przeciwdrobnoustrojowe, oraz antywirusowe - zwalczanie wirusów powlekanych lipidami, kokcydiów, Clostridium i pierwotniaków.

Jak macie psiaki to pewnie kojarzycie karmy dla psów alergików na bazie insektów - one też są robione właśnie z tych larw. Do pokarmów dla ryb też są coraz częściej dodawane. 



CZEGO NIE PODAWAĆ:
❌Mięso innych zwierząt
Aksolotlom brakuje enzymów trawiennych do prawidłowego trawienia mięsa ssaków. Może to powodować gromadzenie się minerałów, zwłaszcza żelaza, i powodować niewydolność narządów. Niektóre źródła naukowe z laboratoriów podają, że karmią aksolotle wołowiną, mięsem kurczaka, wątrobą i sercami wołowymi. Jednak, jest tyle alternatyw w żywieniu aksolotli, że uważam, iż bezpieczniej będzie po prostu mięska ssaków i ptaków unikać.
🦗Czy aksolotle mogą jeść świerszcze, mączniki, karaczany, albo mole woskowe?
„Płazy posiadają enzym trawienny (chitynazę) w żołądku i trzustce, które pomagają w trawieniu chityny znajdującej się w egzoszkieletach wielu owadów" (Oshima i in., 2002). Jednak należy zachować ostrożność z uwagi na możliwość zatkania i perforacji, kiedy karmimy owadami z mocnymi egzoszkieletami lub posiadajacymi chitynowe części ciała. Na przykład duże pokadełko dorosłej samicy świerszcza lub ostrogi na nogach niektórych gatunków karaczana mogą przebić ściany żołądka, mączniki mogą w niektórych przypadkach spowodować zatkanie u płazów, które często nie żywią się takimi chitynowymi ofiarami (czyli właśnie np. aksolotle).
Mole woskowe z kolei są nieco zbyt bogate w tłuszcz i mogą prowadzić do otyłości.

KATEGORYCZNIE NIE PODAJEMY TZW. BIAŁYCH ROBAKÓW (MADY)
Są zbyt tłuste, oraz radzą sobie w warunkach beztlenowych, z łatwością mogą wydostać się z jego układu pokarmowego przegryzając ścianę żołądka.

NIE podajemy także suszonych pokarmów, ponieważ tworzą złogi w jelitach.
Można podawać martwe pokarmy, ale tylko po procesie mrożenia lub liofilizacji.




ŹRODŁA

Are mixed diets beneficial for the welfare of captive axolotls (Ambystoma mexicanum)? Effects of feeding regimes on growth and behaviorAuthor links open overlay panel
Anglesea, J.D. & Jackson, A.J. (1985): Thiaminase activity in fish silage and moist fish feed. Anim. Feed Sci. Tech. 13: 39-46.
Deutsch, H.F. & Hasler, A.D. (1943): Distribution of a Vitamin B1 destructive enzyme in fish.- Proc. Soc. Exp. Biol. Med. 53: 63-65.
Food and agriculture organization of the United Nations (1980): ADCP/REP/80/11 - Fish Feed Technology.  HYPERLINK "http:]www.fao.org/docrep/X5738E/x5738e00.HTM#Contents" http:]www.fao.org/docrep/X5738E/x5738e00.HTM#Contents
Greig, R.A. & Gnaedinger, R.H. (1971): Occurrence of thiaminase in some common aquatic animals of the United States and Canada. Special Scientific Report—Fish. U.S. Dept. Commer. Natl. Mar. Fish. Serv. 631: 1-7.
Hilker, D.M. & Peter, O.F. (1966): Anti-thiamine activity in Hawaii fish.- J. Nutr. 89(4):419-421.
National Research Council (1981): Nutrient Requirements of Cold-water Fishes. Washington, D.C.: National Academy Press.
National Research Council (1982): Nutrient Requirements of Mink and Foxes, Washington, D.C.: National Academy Press.
National Research Council (1983): Nutrient Requirements of Warm-water Fishes and Shellfishes. Washington, D.C.: National Academy Press.
National Research Council (1993): Nutrient Requirements of Fish. National Academy Press. Washington DC, USA.
Royes, J.-A.B. & Chapman F.A.: Preparing your own fish feeds.- University of Florida, 9 p.  HYPERLINK "http:]edis.ifas.ufl.edu/pdffiles/FA/FA09700.pdf" http:]edis.ifas.ufl.edu/pdffiles/FA/FA09700.pdf
Scardi, V. & Magri, E. (1957): Thiaminase activity in Mytilus galloprovincialis.- Boll Soc Ital Biol Sper. 33(7):1087-1089 (in Italian).
Wistbacka, S.; Heinonen, A.; Bylund, G. (2002): Thiaminase activity of gastrointestinal contents of salmon and herring from the Baltic Sea.- Journal of Fish Biology 60(4), 1031-1042.
Yudkin, W.H. (1949): Thiaminase, the Chastek-paralysis factor.- Physiol. Rev. 29: 389-402.