Regeneracja u aksolotli jest niezwykle imponująca, ale nie jest całkowicie nieograniczona. Istnieje kilka ważnych ograniczeń biologicznych i środowiskowych, które wpływają na zdolność tych zwierząt do regeneracji:
1. Zmniejszona zdolność regeneracji wraz z wiekiem
~ Młode osobniki regenerują się szybciej i skuteczniej niż starsze.
~ Z wiekiem procesy komórkowe odpowiedzialne za odbudowę tkanek stają się mniej efektywne.
2. Liczba regeneracji tego samego organu
🔸Powtarzające się urazy w tym samym miejscu mogą prowadzić do:
~ pogorszenia jakości regenerowanej tkanki,
~ powstawania blizn, keloidów (choć rzadziej niż u ssaków),
~ zaburzeń w strukturze odbudowanej kończyn
3. Ograniczenia w regeneracji narządów złożonych
🔸Aksolotle potrafią zregenerować fragmenty serca, mózgu czy płuc, ale tylko do pewnego stopnia:
~ Mózg: regeneracja dotyczy głównie niektórych obszarów (np. przodomózgowia), ale nie całości struktur.
~ Oko: soczewka regeneruje się tylko u młodych osobników, a siatkówka ma ograniczoną zdolność odbudowy.
4. Czynniki zewnętrzne i środowiskowe
🔸Stres, zanieczyszczenia wody, niedobory pokarmowe, infekcje lub nieodpowiednia temperatura mogą:
~ spowolnić, regenerację,
~ spowodować deformacje nowo odtworzonych struktur,
~ całkowicie zablokować proces.
❗Aksolotle które mają się zregenerować muszą przebywać w niemal sterylnych warunkach!
W przeciwnym razie uraz zostanie zainfekowany, dojdzie do poważnego zakażenia, a nawet sepsy i aksolotl umrze❗
5. Mutacje i linie hodowlane
🔸U aksolotli hodowanych w niewoli (mocno zinbredowanych) mogą występować zaburzenia w procesach regeneracji.
~ Osobniki pochodzące z linii o wysokim wskaźniku inbredu mogą mieć:
- ograniczoną plastyczność komórek macierzystych,
- niższą odporność na infekcje po amputacji.
🧬Regeneracja aksolotla jest imponująca, ale nie jest magiczna ani nieskończona. Ograniczenia te wynikają z biologii zwierzęcia, warunków środowiskowych i genetyki. To czyni aksolotla fascynującym, ale też delikatnym modelem do badań nad regeneracją w medycynie.🧬
